Op de vergadering van de Hervormde Zondagsscholenbond roept de spreker, ds. C.J. Barth, leidinggevenden deze zaterdag op om, net als Israël na de ballingschap, zich te sterken in de blijdschap van de Heere.
Anderhalf jaar coronacrisis heeft ontzettend veel impact op de samenleving. Op zoek naar een vergelijkbare situatie komt ds. C. J. Barth het volk Israël tegen. Op de vergadering van de Hervormde Zondagsscholenbond roept de predikant leidinggevenden deze zaterdag op om, net als Israël na de ballingschap, zich te sterken in de blijdschap van de Heere.
De vergadering in De Aker in Putten is het startpunt van het nieuwe seizoen. Leidinggevenden hopen op een normaler verloop dan in het seizoen 2020-2021. Ds. Barth wil met zijn lezing de zondagsschoolmeesters en -juffen helpen om de draad van het onderwijs weer op te pakken. „Nehemia 8 is het verslag van het Joodse nieuwjaarsfeest, een ‘oppakmoment’ voor het volk Israël. Het land lag in puin. Drie generaties waren opgegroeid zonder tempeldienst. In Babel telde de God van Israël niet mee. Maar nu kwam het volk weer samen.”
Voor Nederlandse christenen is de situatie herkenbaar, vindt Barth. „We leven ook in een cultuur waarin God er totaal niet meer toe doet. Je moet als overblijfsel je weg vinden.”
Toen de Joodse ballingen terugkeerden in Israël was de vanzelfsprekendheid van het samenkomen helemaal weg. „Toch lezen we in Nehemia 8 dat ze die dag samenkwamen „als een enig man.” De Heere was aan het werk.”
De helpers hebben waarschijnlijk in kleine groepjes Ezra’s lezen van de boekrol verder uitgelegd. „Eerst werd het Woord van God gelezen, daarna kwam de uitleg.” Het is essentieel dat de Bijbel gelezen wordt, aldus de predikant, ook in de zondagsschool. „De uitleg van de Torah zoals dat toen gebeurde, de Midrasj, zegt ons niets meer. Ook onze uitleg zal haar zeggingskracht verliezen. Alleen Gods Woord is eeuwig.”
Het volk van Israël reageerde op verschillende manieren. „Ze loofden de Heere en zeiden amen. Maar er kwam ook veel emotie vrij. Ze hadden in de ballingschap familie verloren, ze droegen drama’s met zich mee. Ze huilden ook van berouw over hun zonde.”
De helpers van Ezra brachten een correctie aan op het verdriet, zo vat Barth de verzen van Nehemia 8:9-11 samen. „Berouw over de zonde is geen doel op zich. De crisis moet hun hart niet stempelen, maar God moet dat doen. Ook voor zondagsschoolleiders van nu zijn die woorden van kracht: ‘Bedroef je niet, de blijdschap van de Heere is je sterkte.”
In de workshop van ds. W. J. C. van Blijderveen leren zondagsschoolleiders verbanden te leggen tussen het Oude en het Nieuwe Testament. Als voorbeeld neemt de predikant 2 Koningen 1. Elia profeteerde dat Ahazia zou sterven aan een verlamming. De koning stuurde verschillende legereenheden op ”de man Gods” af om hem bij zich in het paleis te roepen. Maar honderd soldaten en hun aanvoerders werden gedood door vuur van de hemel. „Welke vragen komen er bij je op tijdens het lezen?” vraagt ds. Van Blijderveen.
Een aantal feitelijke vragen, zoals wie de god Baäl Zebub was, komen naar voren. Al gauw komen echter ook andere vragen aan de orde. „Waarom moeten er zoveel mensen sterven?” „Het lezen van het Oude Testament als gemeente van het Nieuwe Testament is soms spannend of zelfs vervreemdend”, reageert Van Blijderveen. Een deelnemer aan de workshop vertelt dat Jakobus en Johannes in het Nieuwe Testament refereren aan deze geschiedenis, wanneer ze willen bidden dat er vuur van de hemel komt over de Samaritanen. De Heere Jezus reageert dan met de woorden: „Ik ben niet gekomen om te verderven, maar om te behouden.”
Ds. Van Blijderveen prikkelt de aanwezigen met de vraag: „Is Jezus dezelfde God als die van het Oude Testament?” „Als goed gereformeerd theoloog pleit ik ervoor om de eenheid tussen Oude en Nieuwe Testament te bewaren. Het is belangrijk om te kijken naar de context van deze geschiedenis. Het volk Israël is van de Heere afgevallen, en de koning ook. Ze hebben het oordeel over zich afgeroepen. En daarin verschilt het Nieuwe Testament niet van het oude. Ook daar wordt het oordeel geprofeteerd, en is er redding en behoud in het leven met God.”
